Nefes darlığı ciddi hastalıkların belirtisi olabilir.
Nefes alamıyorum… Aşırı efor sarf ettiğinizde ya da ani hava değişimleri gibi çevresel etkenler nedeniyle nefes almakta güçlük çekmeniz olağan bir durum, ancak nefes darlığınız aniden başlıyor ve uzun sürüyorsa, o zaman ciddiye almanızda fayda var.
Çünkü bu sorun anemiden kalp damar hastalıklarına, panik bozukluktan bronşite, astımdan akciğer kanserine kadar birçok hastalığa işaret edebiliyor.
Nefes darlığı sık yaşanan bir sorun mu? Hangi sıklıkta görülüyor?
Nefes darlığı polikliniklere başvuran göğüs hastalıkları hastalarının %30 ayakınında görülen önemli bir yakınmadır.
Hangi durumlarda olağan karşılanıyor?
• Nefes darlığı hissi hiçbir zaman olağan kabul edilmemelidir. Eğer bir kişi nefesim daralıyor, eskisi gibi rahat nefes alamıyorum derse mutlaka bir problem vardır.Örneğin Soğuğa çıktığında nefes alamaması astım a ait bir bulgu olabilir, eforla artan nefes darlığı KOAH, Fibrozis, romatolojik hastalıklar, anemi, tiroid hormon bozuklukları veya kalp hastalıkları gibi birçok hastalığın belirtisi olabilir. Hiçbir sebep bulamasanız bile psikojenik dispne dediğimiz kişinin iç sıkıntılarından kaynaklanan nefesinin yetmediği hissi de önemli bir nefes darlığı nedenidir.
• Nefes darlığı ciddiye alınması gereken bir sorun mu?
• Kesinlikle ciddiye alınmalıdır. Akciğer hastalıkları kadar diğer sistemlerin bazı hastalıklarında da nefes darlığı ilk bulgu olabilir. Bu nedenle nefes darlığı nedenleri ayrıntılı olarak araştırılmalıdır.
• Nefes darlığı ne zaman bir hastalığın belirtisi olabiliyor? (çok ani ortaya çıkmışsa, sinsi sinsi gelişiyor ve gittikçe artıyorsa, istirahat halindeyken oluyorsa, yatar durumdayken oluyorsa gibi )
• Gece oluşan nefes darlıkları özellikle yatınca artıyorsa kalp hastalıklarının belirtisi olabilir. Kişinin oturduğu yerde dahi nefes darlığı hissetmesi astım,KOAH, Akut bronşit, zatürre, akciğerde yer işgal eden kitle varlığı, akc zarları arasında sıvı toplanması, emboli ( damar tıkanıklığı),fibrozis gibi bir çok akc hastalığına ait olabileceği gibi , anemi, romatizmal hastalıklar, kalp hastalıkları, böbrek yetmezliği, KC yetmezliği, hormonal bozukluklar gibi vücudun hemen tüm sistemlerini ilgilendiren hastalıklarda karşımıza çıkabilir.
1. Eforla oluşan nefes darlığı;KOAH ( kr bronşit amfizem, sigara içenlerin hastalığı) fibrozis, kalp yetmezliği, pulmoner hipertansiyon
2. İstirahat anında oluşan nefes darlığı: Astım, pulmoner emboli, zatürre, akc kanserleri, akc zarında sıvı toplanması,anemi
3. Yatarken oluşması; kalp yetmezliği, koah, reflü, uykuda solunum apnesi gibi hastalıkların belirtisi olabilir.
4. Nefes darlığının altında yatan neden nasıl tespit ediliyor?
Öncelikle dikkatli bir hikaye alınması, fizik muayene gerekiyor. Sonrasında Akc grafileri, solunum fonksiyon testleri, egzersiz testleri, arter kanında oksijen ve kabondioksit ölçümleri bize nefes darlığının nedenleri açısından çok önemli bilgiler verir. Bu testlerle nefes darlığının nedeninin akc de olup olmadığı anlaşılır ve gerekirse daha ayrıntılı testlere geçilir
5. Tanı nasıl konuyor? Erken tanı konulması önemli mi?
Tanı yukarıda anlattığım şekilde konuyor. Erken tanı konması çok önemli, altta yatan hastalığın ilerlemeden durdurulması için erken tanı şart
6. Nefes darlığı nasıl tedavi ediliyor?
7. Nefes darlığının tedavisi altta yatan hastalığın tedavisi ile mümkündür. İlave olarak hastalara oksijen verilmesi veya basınçlı hava verilmesi gibi yöntemler yapılabilir.
8. Rahat bir soluk almak için neler yapmalı, nelerden kaçınmalı? (Önerileri maddeler halinde yazmanızı rica ediyorum)
• Sigara dumanı ve kirli havadan kaçınılmalı
• Düzenli spor yapılmalı
• Deniz seviyesinden çok yüksek yerlerde yaşanmamalı
• Burundan nefes alınmalı
• İdeal kilo da olunmalıdır.